Osobiste doświadczenie a przekaz społeczny

O dwóch czynnikach rozwoju poznawczego

ISBN: 83-85220-54-2
Liczba stron: 269
Rok wydania: 1996
Wydania: 1 (Leopoldnium) - nakład wyczerpany

Katarzyna Stemplewska-Żakowicz

(zm. 2013) Profesor Katarzyna Stemplewska-Żakowicz przez wiele lat związana była z Wydziałem Psychologii UW, potem ze Szkołą Wyższą Psychologii Społecznej, a ostatnio pracowała w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej. Inicjatorka i współzałożycielka Sekcji Diagnozy Psychologicznej PTP. Była adiunktem w Zakładzie Psychologii Osobowości Uniwersytetu Warszawskiego. W latach osiemdziesiątych jako współzałożycielka Zespołu Teorii Reprezentacji Poznawczej na Wydziale Psychologii UW brała udział w jego przedsięwzięciach naukowych, mieszczących się w nurcie tzw. nauki poznawczej, a także epistemologii i filozofii nauki. Jest autorka kilku publikacji poświęconych zagadnieniom reprezentacji wiedzy w umyśle i rozwojowi poznawczemu. Synteza jej badań była wyróżniona Nagroda Rektora praca doktorska, której skrócona wersja jest niniejsza publikacja.

Autorka dokonuje reinterpretacji klasycznych teorii Piageta i Wygotskiego, posługując się terminami współczesnych koncepcji reprezentacji poznawczej. W nowym ujęciu proces rozwoju można traktować jako współdziałanie dwóch komplementarnych czynników, które nazwano czynnikiem Piageta i czynnikiem Wygotskiego. Pierwszy odpowiada za procesy przebiegające od dołu ku górze - od konkretnego osobistego doświadczenia do złożonych, abstrakcyjnych systemów wiedzy, kodowanych werbalnie. Drugi zaś odpowiada za procesy przebiegające od góry ku dołowi. Punktem wyjścia jest tu werbalny przekaz społecznie przetworzonej wiedzy. Współdziałanie obu czynników pozwala na weryfikacje istniejących form kulturowych w doświadczeniach kolejnych pokoleń i wzbogacanie tych form o nowe elementy. Dzięki temu możliwe staja się procesy przemian kulturowych.