Tora dla narodów świata

Prawa noachicke w ujęciu Majmonidesa

ISBN: 978-83-231-3317-9
Liczba stron: 482
Rok wydania: 2015
Wydania: 1

Piotr Majdanik

W obszarze jego zainteresowań mieszczą się przede wszystkim zagadnienia relacji Żydów z nie-Żydami zarówno w aspekcie halachicznym, jak i ideowym. W 2012 roku w Instytucie Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie obronił pracę doktorską Prawa noachickie w ujęciu Majmonidesa. „Hilchot melachim u-milchamot” 8–10. Aktualnie współpracuje ze Stowarzyszeniem Pardes jako tłumacz tekstów religijnych judaizmu.

Tematem książki jest problematyka praw noachickich w pierwszym kodeksie żydowskiego prawa religijnego, Miszne Tora, słynnego halachisty i filozofa Mojżesza Majmonidesa. Prawa te stanowią – według Tory ustnej – nadany przez Boga kodeks etyczny przeznaczony dla całej ludzkości. Zdaniem autora pracy to uniwersalistyczne i mesjanistyczne założenia Miszne Tora skłoniły Majmonidesa do zawarcia w swoim kodeksie – co odróżnia go od innych kodyfikatorów – także regulacji przeznaczonych dla nie-Żydów w czasach, gdy przestrzeganie tych przykazań stanie się kwestią bieżącą. Ustanowienie Tory ustnej głównym nośnikiem tradycji praw noachickich prowadzi do uznania wagi wiary w objawienie jako gwarancji zbawienia dla nie-Żyda oraz do nałożenia szczególnych obowiązków na Żydów jako depozytariuszy tej tradycji. Prawo noachickie jest prawem boskim, a jego cel stanowi nie tylko zapewnienie porządku społecznego, ale także umożliwienie człowiekowi osiągnięcie doskonałości. Chociaż prawo to w ogólnym zarysie jest zbieżne z prawem naturalnym, jednak wszystkie jego aspekty niezbędne do osiągnięcia tej doskonałości są dane tylko przez objawienie. Majmonides opiera się w swoim kodeksie wyłącznie na źródłach rabinicznych, starając się godzić sprzeczne opinie. Ale tym, co go wyróżnia, jest nie tylko jego racjonalizm i uniwersalizm, ale też ewolucjonizm, obecny zarówno w kumulatywnej koncepcji żydowskiej tradycji ustnej oraz praw noachickich i żydowskich, jak i w wizji drogi prowadzącej od religii pogańskich do monoteizmu i czasów mesjasza. Ewolucjonizm ten w wymiarze jednostkowym wyraża się w postulacie samodoskonalenia i rozwoju człowieka, dzięki któremu może on przekroczyć granice swojego przyrodzonego świata.