Pragmatyzm i radykalny liberalizm

Studium filozofii politycznej Johna Deweya

ISBN: 978-83-231-4197-6
Liczba stron: 392
Rok wydania: 2019
Wydania: 1

Maciej Kassner

(ur. 1983), ukończył nauki polityczne na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Doktor nauk politycznych. Stypendysta Narodowego Centrum Nauki oraz Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta. Odbył staże naukowe w Uniwersytecie w Sussex (2006-2007) i New School for Social Research w Nowym Yorku (2010-2011). Adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Przetłumaczył na język polski – wspólnie z Janem Grzymskim i Andrzejem Orzechowskim – pracę Richarda Bernsteina Odnowa teorii politycznej i społecznej. Jego zainteresowania naukowe obejmują filozofię polityki, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji liberalnej i socjalistycznej, filozofię nauk społecznych (zwłaszcza nurty nawiązujące do pragmatyzmu, konstruktywizmu i hermeneutyki) oraz instytucjonalnie zorientowaną ekonomię polityczną. Obecnie pracuje nad interpretacją filozofii politycznej Karla Polanyiego osadzoną w szerszym kontekście współczesnych sporów o miejsce rynku w społeczeństwie.

Książka ta jest poświęcona analizie filozofii politycznej Johna Deweya osadzonej w kontekście kryzysu liberalizmu po pierwszej wojnie światowej. Jedną z dróg wyjścia z impasu, w jakim znalazła się myśl liberalna, był radykalny liberalizm reprezentowany przez takich intelektualistów, jak John Dewey, Bertrand Russell, Karl Polanyi i Karl Mannheim. Wymienieni myśliciele upatrywali szans na odrodzenie liberalizmu w odrzuceniu koncepcji wolnorynkowych i dialogu z myślą socjalistyczną. W pracy przedstawiono zręby ideologii radykalnego liberalizmu oraz stosunek lewicowych liberałów do innych ideologii, w szczególności zaś do liberalizmu ekonomicznego i rewolucyjnego marksizmu. Osobny rozdział pracy poświęcony jest refleksji Johna Deweya na temat demokracji, która należy do najoryginalniejszych osiągnięć amerykańskiego filozofa. Przedstawiona interpretacja uwypukla związki myśli Johna Deweya z radykalizmem  Nowej Lewicy oraz twórczością takich teoretyków, jak C. W. Mills Axell Honneth czy James Bohman. Drugim ważnym obszarem podejmowanych w pracy rozważań jest rekonstrukcja Deweyowskiej koncepcji myślenia jako rozwiązywania problemów. Pragmatyzm utrzymuje, że możliwe jest znalezienie mniej lub bardziej obiektywnych odpowiedzi na pytanie, co należy robić w danej problematycznej sytuacji. „Pragmatyczne oświecenie”, by posłużyć się terminem Hilarego Putnama, wyrzeka się oświeceniowego uniwersalizmu, ale nie rezygnuje całkowicie z roszczeń do obiektywności w dziedzinie rozstrzygnięć moralnych i politycznych.