Współwytwarzanie wiedzy o technologii

Gaz łupkowy jako wyzwanie dla zbiorowości

ISBN: 978-83-231-4174-7
Liczba stron: 366
Rok wydania: 2019
Wydania: 1

Agata Stasik

(ur. 1985) – socjolożka, adiunkt na Akademii Leona Koźmińskiego. W roku 2015 obroniła pracę doktorską w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi badania w obszarze studiów nad nauką i technologią oraz społecznych aspektów energetyki, w których podejmuje tematy społecznego wytwarzania wiedzy o technologii i środowisku, postrzegania ryzyka, współpracy naukowców z różnymi grupami użytkowników i obywateli, a także nowych form organizacji i współpracy, które powstają wraz z przemianami technologicznymi. Prowadziła badania na uniwersytetach w Wiedniu, Goteborgu i Maastricht. Publikowała między innymi w „Journal of Risk Research”, „Energy Research and Social Science”, „Studiach Socjologicznych” oraz „Stanie Rzeczy”.

Co się dzieje, kiedy zbiorowość próbuje zrozumieć, czym jest nowa technologia i jak może nas zmienić? Rozważmy to pytanie w odniesieniu do poszukiwań gazu łupkowego w Polsce. Jakiego rodzaju wiedza jest nam potrzebna, żeby podjąć decyzję: co zrobić z gazem łupkowym? Co dzieje się ze wspólnotą polityczną, która próbuje odpowiedzieć na te pytania? Szukając odpowiedzi na te pytania, autorka śledzi działania podejmowane w latach 2010–2014 w związku z  poszukiwaniem gazu łupkowego w Polsce: wysiłek na rzecz budowania wiedzy o zasobie i możliwościach jego wydobycia oraz o potencjalnym oddziaływaniu prac na ludzi i przyrodę.

W tym celu książka ta wykorzystuje dorobek badań nad nauką i technologią – w tym teorii aktora-sieci – które koncentrują uwagę na momencie niepewności, czyli ekscytującym czasie powstawania nowych połączeń pomiędzy aktorami. W ramach refleksji nad społecznym zarządzaniem ryzykiem, rozważa możliwości włączania szerszych grup w proces zarządzania technologią. Zestawiając ze sobą dynamikę tworzenia faktów przez instytucje państwowe, samorządy oraz społeczności lokalne pokazuje, w jaki sposób to, co uznajemy za niezbędną wiedzę, zmienia się w zależności od warunków działania, tożsamości i interesów poszczególnych aktorów. Dlatego autorka równocześnie bada lokalne procesy budowania faktów o gazie łupkowym oraz ewolucję tożsamości i interesów zaangażowanych aktorów. Zatem celem rozważań jest pomoc w zrozumieniu dylematów współwytwarzania wiedzy o oddziaływaniu technologii, które wymagają zmiany myślenia o roli obywateli, urzędników i ekspertów.