Świadomość, wolna wola, jaźń

Metafizyka Galena Strawsona

ISBN: 978-83-231-4351-2
Liczba stron: 335
Rok wydania: 2020
Wydania: 1

Jacek Jarocki

(ur. 1990) – doktor, asystent naukowy w Katedrze Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Stypendysta Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2013). Kierownik grantów Preludium i Sonatina, finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki. Uczestnik stażów naukowych i wyjazdów badawczych m.in. na University of Texas at Austin (USA), Durham University (Wielka Brytania), Central European University (Węgry) oraz University of Copenhagen (Dania). Autor artykułów z zakresu filozofii umysłu, historii filozofii analitycznej oraz filozofii religii. Zapalony propagator filozofii, którą promuje na festiwalach nauki, w czasopismach popularnonaukowych oraz w Internecie.

Świadomość, wolna wola i jaźń to kanoniczne zagadnienia filozoficzne od setek lat frapujące kolejne pokolenia uczonych. Zajął się nimi również współczesny brytyjski filozof analityczny Galen John Strawson (ur. 1952), który w trakcie czterdziestoletniej kariery poświęcił tym tematom liczne książki i artykuły. Jego myśl wyróżnia się odwagą, z jaką broni niepopularnych w nurcie filozofii anglosaskiej poglądów, takich jak panpsychizm, koncepcja pojęciowej sprzeczności moralnej odpowiedzialności czy teoria krótkotrwałych jaźni. Choć pomysły te wzbudzają wiele głosów polemicznych, mają coraz większe znaczenie w najnowszych debatach. Aporetyczny ton prac filozofa stanowi zaproszenie do dyskusji, w której wykuwają się interesujące idee podejmowane przez coraz większą liczbę uczonych.
Celem książki jest krytyczne przedstawienie poglądów Strawsona na tytułowe kwestie. Monografia zarysowuje zarazem szerszy kontekst historycznych i współczesnych dyskusji. Nie jest ona zatem wyłącznie streszczeniem idei Brytyjczyka, ale także próbą wskazania ich miejsca we współczesnych sporach, a ponadto – odpowiedzi na pytanie, jaką rolę odgrywa filozofia Strawsona w analitycznej metafizyce. Jest to również próba spojrzenia na zmiany, jakie zaszły w filozofii analitycznej, która od nieufności względem twierdzeń metafizycznych, przeszła przez fazę metafizyki opisowej, aż po akceptację spekulatywnych systemów metafizyki rewizyjnej, których jednym z przykładów jest koncepcja Strawsona.