W powszechnej świadomości polska poezja ostatnich dekad XVIII i początku XIX wieku jest zjawiskiem nieciekawym i nieatrakcyjnym, najczęściej dyskutowanym z perspektywy nadchodzącego romantyzmu, na tle którego wypada zawsze niekorzystnie. Książka ta wyrasta z przekonania, że twórczość takich poetów, jak między innymi Franciszek Karpiński, Adam Jerzy Czartoryski, Józef Morelowski, Jan Paweł Woronicz, Hugo Kołłątaj czy Cyprian Godebski, przynosi wiele pytań dotyczących kwestii fundamentalnych, związanych z problematyką tożsamości zarówno w jej wymiarze indywidualnym, jak i zbiorowym. Specyfika tego okresu, zdeterminowanego zjawiskami ogólnoeuropejskimi, które sprzyjały krystalizowaniu się nowoczesności, oraz tendencjami typowymi dla rodzimego wariantu oświecenia sprawia, że literatura powstała w jego ramach jest wartym badawczej refleksji terenem śledzenia ścieżek wyłaniania się wczesnonowoczesnej podmiotowości z charakterystycznymi dla niej napięciami między samookreślaniem a autokreacją. Dlatego w książce szczególną uwagą objęto różnorodne mechanizmy uobecniania się „ja”, możliwe do uchwycenia w wybranych do analizy utworach. Stanowią one niezwykle ważne ogniwo w długotrwałym procesie przemian polskiej tożsamości, której swoistość trudno zrozumieć bez odwołania się do jej korzeni.