Rozum praktyczny w filozofii Kanta i Fichtego

Prymat praktyczności w klasycznej myśli niemieckiej

ISBN: 978-83-229-2796-0
Liczba stron: 381
Rok wydania: 2007
Wydania: 1 (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego)

Jakub Kloc-Konkołowicz

Doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Zakładzie Filozofii Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się zagadnieniami filozofii społecznej (pojęcia sprawiedliwości, umowy społecznej, władzy) oraz klasyczną myślą niemiecką. Stypendysta Niemieckiej Centrali Wymiany Akademickiej (DAAD) na uniwersytecie w Tybindze (2000/2001), Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2002/2003) i Fundacji Alexandra von Humboldta na Uniwersytecie J.W. Goethego we Frankfurcie nad Menem (2006/2007). Laureat Nagrody Prezesa Rady Ministrów RP za rozprawę doktorską (2005). Publikuje w polskich i niemieckich czasopismach filozoficznych.

"To może być słuszne w teorii, ale nie jest nic warte w praktyce!" Immanuel Kant, a po nim Johann Gottlieb Fichte, przedstawiciele niemieckiej filozofii idealistycznej, zakwestionowali to stare porzekadło, wykazując, że rozum może być praktyczny, a praktyka - kierowana rozumnymi zasadami. Kant przyznał nawet rozumowi praktycznemu pierwszeństwo przed rozumem teoretycznym, a Fichte przekonanie o prymacie rozumu praktycznego uczynił podstawą swej filozofii. Autor książki analizuje najważniejsze prace obu niemieckich myślicieli poświęcone etyce i filozofii społecznej, śledząc kolejne znaczenia prymatu rozumu praktycznego. Odkrywa przy tym dwie alternatywne tendencje. Pierwsza  zmierza do absolutyzacji rozumu, do budowania jego substancjalnej teorii; druga polega na interpretowaniu rozumu jako debaty. Idea intersubiektywności obecna w niemieckim idealizmie zostaje ukazana jako dziedzictwo, z którego inspiracje czerpać może współczesna filozofia, otwarta na społeczną rzeczywistość.